De bladeren vallen, buiten wordt het kouder en de stamppotgerechten staan weer boven aan de boodschappenlijstjes. De winter is in aantocht. Knapperend haardvuur, brandende kaarsen, warme chocolademelk, glühwein, gepofte kastanjes en stoofpeertjes. De herfst en het nakende winterseizoen staan traditioneel voor huiselijke warmte en gezelligheid.
Ik hou van deze tijd, waarin traditie en nostalgie voor mij nauw verweven zijn. Dat geldt vooral voor de feestelijke decembermaand. Opgroeiend als kind in een kruideniersgezin ten tijde van de naoorlogse wederopbouw, verheugde ik mij altijd op alle heerlijkheden en gezelligheid van Sinterklaas en kerst. Dan moet je niet denken aan de bergen verschillende soorten pepernoten en kerstversnaperingen zoals wij die tegenwoordig al steeds vroeger in de schappen van onze winkels uitstallen. Of aan de grote verscheidenheid aan chocolademerken, (geur)kaarsen en andere sfeerartikelen die supermarkten in het seizoensassortiment opnemen. De decembermaand werd bij ons thuis traditioneel ingeluid met het inrichten van een kamer achter de winkel, waar het feestassortiment voor Sinterklaas en Kerst werd uitgestald. De chocoladeletters waren van Verkade of Droste, de pepernoten waren gewoon pepernoten en de suikerbeestjes nog niet in de ban gedaan vanwege de kindertandjes. Onze ‘showroom’ werd onder andere ook jaarlijks bezocht door Meneer Pastoor, die hoogstpersoonlijk de cadeaupakketjes kwam samenstellen voor zijn misdienaars. Dat tikte aardig aan, want dat was in de jaren vijftig wel een club van een stuk of 20 jeugdige helpers. En aangezien ikzelf een van die misdienaars was, wilde ik natuurlijk maar al te graag weten wat er voor mij in de ‘zak’ werd gedaan. Het was de tijd waarin winters nog ongelooflijk streng konden zijn en klimaatverandering ‘nog niet bestond’. Buiten de ijspret, het sleetje rijden en bergen met sneeuw om sneeuwpoppen van te maken; binnen geschaard om de kolenkachel naar de radio luisteren of een spelletje doen en de geur van Van Houten’s cacao. Het zijn herinneringen uit mijn jeugdjaren waar ik met warmte aan terugdenk. Vergeleken met nu, lijkt het leven in de jaren 50 en 60 zo overzichtelijk en knus.
Toch waren er ook wel zaken waarnaar je niet terug hoeft te verlangen. De emmer met water naast de met romeinse kaarsjes verlichte kerstboom bijvoorbeeld, vanwege het brandgevaar, want elektrische snoerverlichting was er nog niet. Mannen die met een bakfiets door weer en wind moesten ploegen om de boodschappen te bezorgen; de mand met levensmiddelen voorop en de flessen chloor en Abro in het kratje achterop.
De tijden zijn veranderd en – gelukkig voor ons grootgrutters – niet in ons nadeel. Onze winkels zijn in de loop der jaren alleen maar groter geworden en het assortiment is navenant toegenomen. We gaan met de tijd mee door nieuwe hoogtijdagen te omarmen, zoals Halloween en Valentijnsdag. Maar de traditionele vieringen van Sinterklaas en Kerst blijven voor mij toch echt met stip bovenaan staan. Die sfeer staat voor mij van oudsher voor de start van het winterseizoen. Voor erwtensoep en warme chocolademelk. Voor huiselijke gezelligheid en samenzijn. Klimaatverandering of niet: die houden we erin.
Gerard van den Tweel
AH-ondernemer
