DEN HAAG – In Nederland leven meer dan een miljoen mensen onder de armoedegrens. Veel kinderen gaan door geldgebrek thuis zonder ontbijt naar school. Het kabinet maakte 100 miljoen euro vrij om dit probleem aan te pakken voor 2023. Dat bedrag wordt verhoogd tot 166 miljoen in 2024, wist RTL Nieuws onlangs te melden. De dag met een gezonde maaltijd beginnen is essentieel en verhoogt de leerprestaties, juist bij schoolgaande kinderen.
Het kabinet stelt, in navolging van de 100 miljoen euro van vorig jaar, ook voor 2024 een bedrag beschikbaar: 166 miljoen. Fors meer, waarmee duidelijk is hoe nijpend de armoede is. Het Rode Kruis en het Jeugdeducatiefonds zijn de aangewezen partners om het geld te verdelen. Zij maken zich hard om met de financiële overheidssteun gezonde maaltijden op scholen aan te bieden. Inmiddels hebben ruim 1300 scholen, dat is er 1 op de 6, zich aangemeld. Zij willen in aanmerking komen voor steun in de vorm van gratis maaltijden op school of de zogeheten boodschappenkaarten, waarmee ouders in de winkel ontbijtproducten kunnen aanschaffen. Deze scholen moeten aan de zogeheten SES-score voldoen om in de regeling te vallen. Met deze indicator, gebaseerd op welvaart, opleiding en arbeid (WOA) worden gezondheidsverschillen gemeten. De scholen bepalen vervolgens zelf welke kinderen voor de gratis maaltijd in aanmerking komen om gezamenlijk in de klas de dag te beginnen met een gezonde maaltijd.
Maak gezond gewoon
Patty Scholten van JOGG (Gezonde jeugd, gezonde toekomst) is erg blij met de herhaling van de bijdrage van de overheid. Een subsidieconfetti werkt namelijk niet volgens haar. Het gehele bedrag gaat naar het Rode Kruis en het Jeugdeducatiefonds. JOGG speelt vervolgens een belangrijke rol in de ondersteuning van het samenwerkingsverband. Dit werknet gaat uit van factoren buiten de gezondheidssector zoals het voedingsaanbod, de publieke ruimte, huisvesting, de gezinssituatie, het opleidingsniveau, de schoolomgeving en de media. JOGG informeert, stimuleert en ondersteunt, samen met partners, ook de scholen die gezonde maaltijden aanbieden. Scholten vertelt: “Ons doel is voorkomen dat kinderen met een lege maag op school verschijnen. We willen dat er gezonde voeding volgens de gezondheidsrichtlijnen van de Schijf van Vijf van het Voedingscentrum aangeboden wordt. Gezonde voeding moet ‘gewoon’ gemaakt worden. Een taak die niet alleen bij scholen, supermarkten en overheid ligt, maar bij de hele maatschappij.”
Schijf van Vijf
Met name supermarkten spelen een belangrijke rol bij de (gratis) maaltijdverstrekking op scholen en de boodschappenkaarten. In de zogenaamde ‘gezonde schappen’ liggen producten die passen binnen een verantwoord ontbijt, lunch of tussendoortje. “De supermarkten moeten laten zien dat gezond eten niet ingewikkeld hoeft te zijn. De broodtrommels moeten gevuld en het liefst met producten uit de Schijf Van Vijf”, oppert Scholten. Op de vraag of de boxen producten bevatten die er volgens haar niet in zouden mogen zitten, zegt ze: “JOGG wil de gezonde keuze de normale keuze maken door middel van advisering en stimulatie van alle stakeholders. Er zou wat JOGG betreft nóg meer naar de Schijf van Vijf en adviezen van het Voedingscentrum gekeken mogen worden.”
Acties
Voedselbanken, bedrijven, instellingen, gemeenten en particulieren trekken zich ook het lot aan van mensen die het financieel moeilijk hebben. Ze slaan de handen ineen en verzorgen gratis maaltijdpakketten voor deze gezinnen. Zo heeft Albert Heijn ruim 5 miljoen euro gedoneerd aan ontbijtproducten, die door Voedselbanken Nederland worden gedistribueerd. Klanten van de Zaanse formule kunnen met 10% korting gezonde boodschappen kopen en deze doneren aan de schoolontbijtpakketten. Ook bij andere supermarkten zijn maaltijdpakketten te bestellen. En met reden, want zoals de naam van de landelijke Albert Heijn-actie al doet vermoeden: ‘Op een lege maag kun je niet leren’.
In de week van 6 tot 10 november wordt de ontbijtweek van het Nationaal Schoolontbijt gehouden. In heel Nederland ontbijten kinderen op school en krijgen ze les over ‘de beste start van de dag’. Op deze manier leren ze op een feestelijke manier hoe belangrijk het is om de dag met een gezond ontbijt te beginnen. Het Nationaal Schoolontbijt bevat volkoren brood, matzes en rozijnbolletjes, 30+ kaas, halfvolle melk, tomaatjes, komkommer en fruit, jam, hummus en eieren. Allemaal producten die in een gezond gevulde broodtrommel zouden mogen zitten, aldus JOGG.
Dit artikel verscheen eerder in Levensmiddelenkrant. Abonneren? Klik hier.