Flitsbezorgers hadden de wind lange tijd in de zeilen. Maar er verschijnen donkere wolken aan de hemel. Zo zijn flitsbezorgers Getir, Gorillas en Zapp van plan een deel van hun personeel wereldwijd te ontslaan. Het gaat om enkele honderden tot duizenden medewerkers per bedrijf.
Belangrijke reden is het veranderende sentiment rond start-ups. Door de stijgende rente, hoge inflatie en de onzekere macroeconomische vooruitzichten lijken investeerders steeds terughoudender te worden. Vooral bedrijven die niet of nauwelijks winst maken, krijgen te maken met een enorme tegenwind.
Ook het verbod van de gemeente Amsterdam op de darkstores van flitsbezorgers in woon-werkgebieden draagt bij aan de problemen voor een verdere uitrol van dit businessmodel. Volgens de gemeente passen de darkstores niet in de bestemmingsplannen en de rechter gaat hierin tot nu toe mee. Andere gemeenten kijken met argusogen toe. De darkstores zouden voor overlast zorgen bij bewoners. Zo blokkeren de fietsen van de bezorgers de doorgang voor mensen die willen passeren en racen bezorgers over de stoepen in de buurt. Ook veroorzaken zij geluidsoverlast wanneer ze voor de darkstore met elkaar staan te praten terwijl ze aan het wachten zijn op hun volgende ritje.
Ondanks de negatieve effecten is flitsbezorging erg populair onder consumenten. De behoefte aan gemak is groot, met name onder de jonge generaties. Volgens onderzoekbureau Kantar zijn flitsbezorgers op weg om eind 2022 een omzet van 1 miljard euro op jaarbasis te halen. En voor het succes van flitsbezorgers is het belangrijk dat de darkstores dicht bij de doelgroep zijn gevestigd. In de meeste gevallen zitten de darkstores dan ook in de binnenstad.
De flitsbezorgdiensten zijn nieuw op de markt en volop in ontwikkeling. Hierdoor hebben flitsbezorgers en de omgeving nog weinig kennis en ervaring over het op een leefbare manier omgaan met elkaar. De recente gedragscode die opgesteld is door flitsbezorgers is een voorbeeld van hoe zij hieraan werken. Maar het opdoen van kennis en ervaring heeft tijd nodig en vraagt inspanning van alle betrokken partijen, zoals gemeenten en bewoners.
Nu rijdt de beslissing van de gemeente Amsterdam de zelfregulatie van de sector in de wielen. Maar belangrijker nog: het draagt niet bij aan een oplossing van het probleem van de overlast. Vanuit de industrieterreinen zijn de bestelde boodschappen niet in korte tijd bij de consument thuis te bezorgen. En de overlast van passerende en racende fietsers door de stad neemt alleen maar toe.
Wat ik mis in het hele verhaal is een overleg tussen flitsbezorgers, gemeentes en bewoners. Dit is de enige manier om tot een oplossing te komen. Dit overleg wordt door de gemeente Amsterdam tot nu toe afgehouden. Amsterdam is als de dood om net als bij de Airbnb-problematiek te laat te zijn met ingrijpen.
Wij kunnen niet om flitsbezorging heen, omdat het goed past binnen onze gemakseconomie. Wat gemeenten ook doen, bij een blijvende populariteit zullen ook bestaande partijen inspringen op dit fenomeen. De samenwerking tussen Jumbo en Gorillas of Albert Heijn en Thuisbezorgd is hiervan een voorbeeld. Ga dus in overleg en probeer locaties aan te wijzen waar darkstores wel mogelijk zijn. Dat is beter dan ze te verbieden.
Dirk Mulder
is sector banker Trade & Retail bij ING
Bron: Levensmiddelenkrant
