HUIZEN - Onderzoek van de Oogvereniging wijst uit dat blinden en slechtzienden graag met behulp van technologie dagelijkse dingen zelfstandig willen doen, zoals boodschappen doen. De bewustwording bij supermarkten dat hun winkels voor hen nog weinig toegankelijk zijn, is echter over het algemeen nog onvoldoende.” Dit zegt Rachel van Vliet, programmamanager Toegang tot de Wereld van Koninklijke Visio, expertisecentrum voor blinde en slechtziende mensen.
Koninklijke Visio is initiatiefnemer van de onlangs samen met diverse partners georganiseerde Shopping Experience en Hackathon Super Toegankelijk, bedoeld om bovengenoemde bewustwording te vergroten. De achterliggende vraag bij beide initiatieven was hoe blinde en slechtziende mensen zelfstandig boodschappen kunnen doen in een supermarkt met gebruikmaking van technologie. Levensmiddelenkrant vraagt aan Rachel van Vliet wat Visio hiermee teweeg wil brengen.
Wat is de aanleiding voor het organiseren van de Shopping Experience en de Hackathon Super Toegankelijk?
“Met behulp van nieuwe en aanpassing van bestaande technologie kunnen Nederlandse supermarkten toegankelijker worden gemaakt voor alle mensen. De input van blinden en slechtzienden bij de ontwikkeling van innovaties zal zorgen voor meer inclusieve designs. Als deze geschikt zijn voor deze doelgroep, dan zijn ze dat ook voor alle andere consumenten. Met de Shopping Experience en de Hackathon Super Toegankelijk wilde Visio een bijdrage leveren aan het vergroten van deze bewustwording onder supermarkten, consumenten en andere winkelbedrijven. Visio startte in 2017 met het programma Super Toegankelijk. Doel hiervan is om de door ons vergaarde kennis over toegankelijksuitdagingen van blinde en slechtziende mensen ter beschikking te stellen aan de maatschappij. Super Toegankelijk spitst zich allereerst toe op supermarkten, omdat deze voor blinden en slechtzienden complex in elkaar steken. Als we het voor elkaar krijgen om deze toegankelijker te maken, dan moet dit ook mogelijk zijn bij andere winkels.”
Wat houden deze initiatieven in?
“Tijdens de Shopping Experience bij Albert Heijn XL in Eindhoven konden deelnemers met een blinddoek of een speciale bril zelf ervaren hoe het is om slechtziend of blind boodschappen te doen. Zo ontdekten zij tegen welke obstakels zij dan in de supermarkt aanlopen. De Hackathon in de Eindhovense Lichttoren bij IGLUU werd georganiseerd samen met organisaties als Albert Heijn, Philips, TNO, Universiteit Twente, ABN Amro, de Oogvereniging en Microsoft Nederland. Aan de hand van drie innovatiegebieden (indoororiëntatie en -navigatie, productherkenning én betaalproces) hebben de deelnemers in diverse groepen nieuwe producten en technologieën bedacht, die boodschappen doen voor iedereen toegankelijker maken. Een uit vier leden bestaande jury, onder wie manager process improvement Eelco Hos van Albert Heijn, bepaalde een top 3 van beste productideeën.”
Hoe is Albert Heijn hierbij betrokken geraakt?
“Wij waren nieuwsgierig naar de ervaring van een supermarkt, om ook van elkaar te leren. Bij zijn keuze voor geschikte formules heeft Visio gekeken naar hun visie en missie als het gaat om toegankelijkheid en focus op nieuwe technologie. Albert Heijn matchte op deze terreinen uitstekend met ons en zij reageerde enthousiast op onze uitnodiging om de Hackathon te faciliteren. AH is de laatste jaren volop bezig met de ontwikkeling en de uitrol van nieuwe technologieën, zoals scan & go met handscanners. Bovendien wil Albert Heijn een winkel voor iedereen zijn. De formule wil van haar supermarkten toegankelijke plekken maken waar ouderen niet alleen komen om boodschappen te doen, maar ook om sociale contacten te leggen. Als expertisecentrum ziet Visio dat er veel ouderen zijn met een visuele beperking, die in de supermarkt graag een praatje maken met een caissière of met andere supermarktbezoekers. Zo was de link met AH snel gelegd.”
Zijn de initiatieven ook interessant voor andere supermarkten?
Jazeker. Koninklijke Visio heeft als doel om diensten, producten, winkels en supermarkten toeganke-lijker te maken. Verspreiding van innovatieve ideeën is dus een must. De uit de Hackathon voortkomende ideeën worden de komende tijd daarom breed gecommuniceerd.”
Tegen welke problemen lopen blinden en slechtzienden aan als zij zelfstandig boodschappen doen?
“Zodra hij binnenstapt, is de eerste uitdaging voor een blinde of slechtziende die bijvoorbeeld brood, boter en beleg wil kopen, om het juiste schap te vinden. Bij brood kan hij vaak nog op de geur afgaan, maar bij boter en beleg is dit onmogelijk. En als hij dan bij het brood staat: hoe vindt hij het door hem gewenste bruine speltbrood? De volgende uitdaging is dan hoe hij bij het jamschap uitkomt en de frambozenjam vindt die hij in gedachten heeft. Tenslotte moet hij zijn favoriete boter vinden. Vergelijkbare uitdagingen zijn er bij de zoektocht naar allergeenvrije producten. Afrekenen gaat met moderne technologie, zoals contactloos betalen, al veel handiger. Maar soms zit bij de diverse pinsystemen de akkoordknop niet op dezelfde plaats. Zelf scannen en betalen zijn voor velen nog geen optie. Zij kunnen de streepjescode niet zien. Hierdoor kunnen zij niet scannen en rest hen niets anders dan in de rij te gaan staan om af te rekenen.”
Hoe kan de toegankelijkheid van supermarkten worden verbeterd?
“Allereerst is het belangrijk om te kijken naar de route die zij in de winkel afleggen en te analyseren welke kansen er zijn in routebegeleiding. Hierbij kun je denken aan een duidelijke route langs alle ingrediënten van een recept, een navigatie langs aanbiedingen en informatievoorziening over de winkelinrichting. Met slimme indoor positiebepalingstechnieken kunnen consumenten met een visuele beperking hun weg vinden in de supermarkt. Tweede aandachtspunt is de informatievoorziening over een product. Het is de vraag hoe het zelf scannen van producten en andere registratievormen breder toegankelijk kunnen worden gemaakt. Hoe kan bijvoorbeeld computervision worden ingezet om producten te erkennen? Een andere vraag is welke rol big data kunnen spelen bij productherkenning? Verder zijn innovaties denkbaar op verpakkingsgebied. Ten slotte is goed om te kijken welke digitale innovaties kunnen worden ingezet om betalen toegankelijk te maken voor iedereen. Naast contactloos betalen en betalen met vingerafdruk kun je hierbij denken aan een digitale kassabon die live te volgen is op een smartphone.”
Nieuwe technologie is volgens Visio leidend in het vergroten van deze toegankelijkheid. Hoe bedreven zijn blinden en slechtzienden in de omgang hiermee?
“Bij hun oriëntatie en navigatie als blinde of slechtziende lopen zij in hun handigheid met bijvoorbeeld een tablet of smartphone vaak voor op andere consumenten. Daarom ben ik ervan overtuigd dat zij vooraan in het ontwerpproces cruciale input kunnen leveren, waardoor er veel meer inclusieve designs op de markt komen.”
Hoe ziet de ideale toekomstige supermarkt er volgens u uit?
“Winkelexperts voorspellen voor de komende jaren een nieuwe manier van shoppen. Het winkelen in een fysieke winkel zal worden gecombineerd met digitale en online mogelijkheden, die zorgen voor een meer persoonlijke klantreis. Technologische innovaties zullen een steeds grotere rol spelen bij deze aangenamere winkelervaring. Visio ziet volop kansen om het winkelen van de toekomst toegankelijker te maken. Door nu in te spelen op actuele technologische ontwikkelingen en slechtziende en blinde mensen vooraan te plaatsen in het ontwerptraject van nieuwe technologieën, kan een winkelervaring worden gecreëerd waarvan iedereen profijt heeft.”
Bron: Levensmiddelenkrant
