Het houdt mij al langer bezig: alle stijgende prijzen. En ik kon lang begrip tonen voor de situatie, maar inmiddels raakt mijn geduld op. Mijn oog viel onlangs op een artikel in De Telegraaf, waarin ingewijden meldden dat het demissionaire kabinet gaat ingrijpen om de stijgende armoede tegen te gaan. Het Centraal Planbureau (CPB) uitte in augustus al zijn zorgen over de stijgende inflatie en laat weten dat er een armoedeval dreigt voor veel meer gezinnen.
De overheid nam al maatregelen, bijvoorbeeld door de gestegen energieprijzen te dempen met een prijsplafond, maar deze tegemoetkoming loopt eind 2023 af. Momenteel leeft 4,8 procent van de bevolking in armoede en het CPB verwacht dat dit percentage zónder nieuw beleid volgend jaar naar 5,7 procent van de bevolking stijgt. Dat de inflatie langer dan verwacht zo hoog blijft, speelt daar zeker een rol in. Dit kan toch niet langer zo doorgaan?
De afgelopen weken heb ik de drie seizoenen van het EO-televisieprogramma Waar doen ze het van? gekeken. Gezinnen die hun hele financiële situatie opengooien en delen wat er aan inkomsten binnenkomt en wat eruit gaat. Van een bijstandsgezin tot een miljonair en een gezin met negen kinderen, het is heel divers. En bij alle deelnemers die een gemiddeld of laag inkomen hebben, zie je dat rondkomen steeds lastiger wordt. Deels vanwege de stijgende prijzen, maar ook door gebrek aan inzicht in de financiën.
Het baart mij zorgen dat de armoede in Nederland steeds verder toeneemt, parallel aan de stijgende prijzen van levensmiddelen. Hoe moeten deze mensen nog rondkomen zonder (verdere) schulden op te bouwen?
Ik kan mij voorstellen dat een toenemend deel van de huishoudens in Nederland het steeds benauwder begint te krijgen, en heel eerlijk: dat gaat je niet in de koude kleren zitten. Huren worden verhoogd, streamingdiensten en abonnementen op wat dan ook worden duurder, in de supermarkt ben je meer kwijt voor dezelfde boodschappen. Het gaat vaak niet om exorbitante verhogingen. Een paar euro hier, soms een tientje daar. Maar tel alles eens bij elkaar op, dan schrik je daar toch wel van.
Er zijn ook zat huishoudens voor wie die paar euro extra in de maand net de druppel zijn: ze komen echt niet meer rond. Het is een lastige ontwikkeling en ik merk dat we met name in de supermarkt hiermee worden geconfronteerd. Ik ken – helaas – veel prijzen uit mijn hoofd, dus die prijsstijgingen heb ik gauw in de gaten. En ik kan wel zeggen dat onbezorgd boodschappen doen verleden tijd is. Die volle kar voor 100 euro? Of weekboodschappen voor twee personen voor 50 euro? Nee hoor. Dat lukt allang niet meer. De reclamefolders staan de laatste weken wel vaker in het teken van prijsverlagingen, maar dit mag wat mij betreft in een hoger tempo om het voor de meeste huishoudens mogelijk te maken om aan het eind van de maand nog een beetje geld over te hebben. Besparen door abonnementen (sportschool, streamingdiensten) op te zeggen? Dat kan. Maar daar hebben de huishoudens die het echt niet meer rooien, weinig aan. Die hebben zulke abonnementen al lang niet meer.
In hetzelfde artikel van De Telegraaf staat dat er 2 miljard euro vrijgemaakt wordt voor een koopkrachtpakket voor de lage en middeninkomens. Met het huidige demissionaire kabinet is het nog de vraag wat hiervan terecht gaat komen. Dit stuk schrijf ik een week voor Prinsjesdag, maar ik duim voor goede maatregelen en verbeteringen. Niet alleen voor mijzelf, maar vooral voor de gezinnen die écht moeite hebben met elke dag een voedzame maaltijd op tafel zetten.
Lisa van der Linden
1ste redacteur
Dit artikel verscheen eerder in Levensmiddelenkrant. Abonneren? Klik hier.
